Jedno z najczęstszych pytań, jakie słyszymy w firmach produkcyjnych, brzmi:
„Ile naprawdę kosztuje nas wyprodukowanie jednej sztuki?”
W teorii odpowiedź powinna być prosta. W praktyce bardzo często opiera się na Excelu, szacunkach, doświadczeniu pracowników lub „mniej więcej”. Problem zaczyna się wtedy, gdy firma rośnie, pojawia się więcej zleceń, krótsze serie, większa presja na marżę i konieczność szybkiego podejmowania decyzji.
W tym artykule pokazujemy, jak Odoo pozwala policzyć realny koszt wyprodukowania jednej sztuki, wykorzystując:
- BOM (Bill of Materials)
- Workcenters (Centra robocze)
- czas pracy i koszty operacji
oraz dlaczego poprawne wdrożenie Odoo ma kluczowe znaczenie, jeśli koszt produktu ma być liczbą, a nie przypuszczeniem.
Dlaczego firmy nie znają kosztu jednej sztuki?
Podczas wdrożeń Odoo w Polsce regularnie spotykamy się z tymi samymi problemami:
- brak pełnych i aktualnych BOM-ów
- nieuwzględnianie kosztu pracy i maszyn
- koszty pośrednie liczone zbiorczo
- ręczne raportowanie czasu pracy
- Excel, który „działał, dopóki firma była mniejsza”
Efekt?
Cena sprzedaży nie wynika z kosztu, tylko z rynku albo intuicji, a realna rentowność produktu pozostaje nieznana.
Odoo jako system do realnej kalkulacji kosztów produkcji
Odoo to nie tylko system ERP do faktur czy magazynu. W dobrze zaprojektowanym wdrożeniu moduł Manufacturing (MRP) staje się centralnym źródłem danych kosztowych dla produkcji.
System pozwala połączyć:
- strukturę produktu,
- technologię wytwarzania,
- realny czas pracy,
- koszty zasobów,
i na tej podstawie policzyć rzeczywisty koszt jednostkowy.
BOM (Bill of Materials) – fundament kalkulacji kosztów w Odoo
BOM, czyli Bill of Materials, to znacznie więcej niż lista materiałów.
W Odoo BOM jest pełnym modelem technologii produkcji, na którym opiera się costing, planowanie i analiza rentowności.
W poprawnie przygotowanym BOM-ie definiujemy:
- wszystkie surowce i półprodukty, które wchodzą w skład wyrobu,
- dokładne ilości materiałów, zgodne z technologią,
- warianty produktu (np. rozmiar, wersja, konfiguracja),
- alternatywne BOM-y (np. przy zamiennikach),
- odpady i straty produkcyjne,
- struktury wielopoziomowe (produkt → półprodukt → komponent).
Każdy element BOM-u w Odoo posiada przypisany koszt zakupu lub koszt wytworzenia, dzięki czemu system automatycznie liczy koszt materiałowy jednej sztuki produktu.
W praktyce podczas wdrożeń Odoo w Polsce często okazuje się, że:
- BOM-y są uproszczone,
- półprodukty nie mają własnych kosztów,
- ceny materiałów nie są aktualizowane.
Dobrze zaprojektowany BOM w Odoo:
- eliminuje zgadywanie kosztów,
- daje powtarzalność kalkulacji,
- pozwala analizować marżę na poziomie produktu, serii i klienta.
Workcenters – gdzie powstaje koszt pracy i maszyn
Workcenter w Odoo reprezentuje realne zasoby produkcyjne firmy — wszystko to, co bierze udział w procesie wytwarzania poza samym materiałem.
Może to być:
- maszyna lub linia produkcyjna,
- stanowisko montażowe,
- pakowanie,
- praca ręczna,
- operacja zlecana na zewnątrz.
Dla każdego workcentra w Odoo definiujemy m.in.:
- koszt godziny pracy operatora,
- koszt użytkowania maszyny (amortyzacja, serwis),
- koszty pośrednie (energia, media),
- wydajność i tempo pracy,
- dostępność w kalendarzu produkcyjnym.
To właśnie na poziomie workcenterów Odoo zaczyna liczyć rzeczywisty koszt operacyjny produktu, a nie tylko koszt materiału.
W Excelu te koszty są zazwyczaj:
- uśredniane,
- liczone „na miesiąc”,
- rozliczane zbiorczo.
W Odoo są one:
- przypisane do konkretnego produktu,
- liczone na podstawie czasu operacji,
- widoczne na poziomie zlecenia produkcyjnego.
Czas pracy i koszty operacji
– od założeń do realnych danych
Jedną z największych przewag Odoo jest rozróżnienie pomiędzy:
- czasem planowanym (wynikającym z technologii),
- czasem rzeczywistym (raportowanym z produkcji).
Każda operacja w Odoo:
- jest przypisana do workcentra,
- ma planowany czas wykonania,
- może być raportowana przez operatora w czasie rzeczywistym.
Operator rozpoczyna i kończy operację, a system:
- automatycznie liczy czas,
- przelicza koszt,
- zapisuje dane do analizy.
Dzięki temu Odoo:
- pokazuje odchylenia od planu,
- identyfikuje wąskie gardła,
- pozwala porównać plan vs wykonanie,
- automatycznie aktualizuje koszt produktu.
W dobrze wdrożonym Odoo czas pracy nie służy kontroli ludzi, ale dostarcza danych do optymalizacji procesów i kosztów.
👉 „Gdzie ginie Twój zysk? O kosztach produkcji w Odoo”
Jak Odoo liczy koszt
wyprodukowania 1 sztuki?
W uproszczeniu:
Koszt produktu =
- koszt materiałów (BOM),
-
- koszt operacji (Workcenters × czas),
-
- koszty pośrednie (jeśli zdefiniowane).
W zależności od konfiguracji Odoo:
- aktualizuje koszt standardowy,
- liczy koszt rzeczywisty,
- pokazuje różnice między planem a wykonaniem.
To moment, w którym koszt przestaje być teorią, a staje się narzędziem decyzyjnym.
Najczęstszy błąd: „mamy Odoo,
ale nie liczy kosztów”
Ten problem rzadko wynika z samego systemu.
Najczęściej przyczyną jest:
- brak analizy procesów,
- źle przygotowane BOM-y,
- brak konfiguracji workcenterów,
- uproszczone modele kosztowe.
Dlatego wdrożenie Odoo w Polsce powinno być realizowane przez partnera, który rozumie produkcję, a nie tylko konfigurację systemu.
Wdrożenie Odoo z Wedoo – produkcja oparta na danych, nie domysłach
Jako partner Odoo z Wrocławia, Wedoo wdraża systemy Odoo dla firm produkcyjnych
w całej Polsce.
Specjalizujemy się w projektach, w których kluczowa jest:
- kalkulacja kosztów,
- kontrola marży,
- optymalizacja procesów produkcyjnych.
Nasze wdrożenia Odoo z Wedoo kończą się na liczbach, które można wykorzystać
w realnych decyzjach biznesowych.
Podsumowanie
Odoo pozwala policzyć koszt 1 sztuki:
- dokładnie,
- automatycznie,
- na podstawie danych z produkcji.
Ale tylko wtedy, gdy system jest dobrze wdrożony i oparty na realnych procesach.
Jeśli dziś nie wiesz dokładnie, ile kosztuje Cię wyprodukowanie jednej sztuki, warto sprawdzić, czy Odoo jest narzędziem, które pomoże to policzyć!